بخشیدن مال و نحوه اعمال حق پس گرفتن مال بخشیده شده.هبه
بخشیدن مال یا هبه یه کلمه عربی هست به معنای بخشیدن رایگان مال به دیگری پس چی شد. شخص به هر دلیلی و به اختیار خودش مالش رو به صورت رایگان به دیگری می بخشه. به قول ما حقوقی ها هبه سه بخش داره کسی که مالی رو می بخشه دوم شخصی که مال رو دریافت می کنه و سوم خود مالی که مورد بخشش قرار می گیره.
مهمترین رکن هبه قبض و اقباض هست.؟ این دیگه یعنی چی.؟ توضیح میدم. این دو کلمه عربی هستند به معنای دادن و گرفتن مال هست. یعنی تا وقتی مال مورد بخشش به طرف مقابل داده نشده هبه یا بخشش واقع نشده و میتونی قبل از گرفتن مال توسط شخص عنوانش رو مثلا به امانت تغییر بدی.
هبه عقدی است جایز یعنی چه؟
هبه عقدی هست جایز؟ جایز یعنی چی؟ هبه که شد بخشیدن رایگان مال به دیگری عقد به اندازه چند تا کتاب توضیحات داره و در همین حد بدونید که به توافق دو نفر در مورد کار یا عملی یا چیزی عقد گفته میشه .و جایز یعنی هر موقع اون دو نفر دوست داشته باشند میتونند توافقشون رو به هم بزنند.
پس اگه ما یه مالی به یه نفر دادیم می تونیم اون مال رو پس بگیریم.که البته شرایط خاصی برای پس گرفتن مال در قانون هست که باید وجود داشته باشه.و اگه مثلا اون شخصی که مال به وی هبه یا بخشیده شده پدر یا مادر و یا فرزند هبه کننده باشد قابل پس گرفتن نیست.
مالکیت مال مورد هبه یا بخشش.
یکی دیگه از موارد هبه مالکیت هبه دهنده است. این دیگه خیلی روشنه یعنی شما مالی رو که قصد بخشیدنش رو دارید باید نسبت به آن مال مالکیت داشته باشی تا هبه صحیح باشه. و به قول معروف از کیسه خلیفه نبخشی، شما نمی تونید مال پدرت رو به خانمت ببخشی.
گفتیم که هبه یا همون بخشیدن عبارت است از اینکه مالمون رو مجانی به شخص دیگه ای ببخشیم .و با صدقه تفاوت هایی داره که وارد بحثش نمی شیم .فقط در همین حد بدونید که صدقه قابل برگشت نیست ولی هبه قابل برگشت هست.مگر در مواردی.
نکته مورد توجه آقاین در بخشیدن اموال به همسرشان.
آقایون عزیز توجه داشته باشید اموالی که به همسرتون می بخشید یا هدیه می دهید به طور خاص طلا رو در شرایط استثنایی و خیلی سخت امکان پس گرفتن دارید.پس بی جهت دادخواست استرداد هبه نداده و خودتون رو خسته نکنید.!؟
یه موضوع خیلی مهم، نمیشه مال رو به خیال اینکه از خود شما هست سرقت کنید. بعضا آقایون به خیال اینکه طلاهایی که به همسرشون دادن هدیه هست و می تونن پس بگیرن بدون اجازه از خانومشون سرقت می کنند.که اگه ثابت بشه میتونه براشون دردسر ساز بشه بخشیدن مال یا هبه.
بخشیدن مال به پدر و مادر و فرزند.
یادتون باشه اگه مالی رو به پدر و مادر یا فرزندتون بخشیدید. امکان اینکه بخواهید اون مال رو پس بگیرید وجود نداره مگه اونها خودشون مال رو به شما باز گردانند. توجه داشته باشید همسر! شامل این مورد نمیشه و در صورت بخشیده شدن مال امکان پس گرفتن وجود داره.!؟
پاد زهر این موضوع چیه که اگه مثلا یه مالی به زن بخشیده شد مرد نتونه پس بگیره.چندتا راه داره یکی اینکه مال به شخص دیگه ای منتقل بشه.مثلا منتقل بشه به مادرزن پس انتقال مال از طرف هدیه گیرنده به شخص دیگری مانع این هست که بشه مال رو پس گرفت.
مواردی که نمی توان مال بخشیده شده را پس گرفت.
علاوه بر بخشیدن مال به دیگری مواردی مثل فروختن، در رهن گذاشتن و همچنین تغییر اساسی در مال مورد بخشش باعث عدم رجوع و مطالبه مال بخشیده شده میشه. پس اگه مثلا طلایی به خانم بخشیده شد و خانم طلاهارو فروخت تعویض و یا تبدیل کرد نمیشه پس گرفت.
مورد بعد که نمیشه مال بخشیده شده رو پس گرفت .در صورت فوت هریک از هدیه دهنده و هدیه گیرنده هست که با فوتشان حق رجوع از بین می رود و هدیه دهنده یا ورثه وی نمی توانند برای پس گرفتن مال به هدیه گیرنده یا ورثه وی مراجعه کنند
مورد بعد توافق طرفین در عدم برهم زدن بخشش هست. که این مورد هم اثباتش سخت هست. مگر این توافق کتبی باشه و به امضای هر دو طرف هدیه دهنده و هدیه گیرنده برسه یا حداقل دو شاهد در هنگام این توافق طرفین وجود داشته باشند.
مورد آخر در اصطلاح حقوقی هبه معوض گفته میشه. یعنی هدیه گیرنده در مقابل هدیه ای که دریافت می کند هدیه ای به طرف مقابل بدهد.بعنوان مثال سرویس طلایی که به عروس خانم هدیه می شود در مقابل یک انگشتر از طرف عروس به داماد هدیه داده بشه بخشیدن مال یا هبه.
مواردی که هدیه دهنده نمی تواند مالی را که بخشیده است پس بگیرد :
۱- اگر کسی مالش را به پدر، مادر یا فرزند خود بخشیدن مال یا هبه هبه به چه معنی است؟(هبه چیست،بخشیدن مال) و آن را تحویل دهد.دیگر پشیمانی سودی ندارد و نمی تواند از بخشش خود رجوع کند. در مورد هبه میان زن و شوهر قانون گذار صحبتی نکرده است.ولی برخی از حقوقدانان معتقدند که رجوع از این هبه جایز است، گرچه برخی از فقها رجوع در این موارد را ازنظر شرعی مکروه می دانند.
۲- هبه معوض؛ این نوع از هبه نیز یکی دیگر از مواردی است که هدیه دهنده در آن حق رجوع ندارد. البته به شرطی که هدیه گیرنده به قول خودش عمل کرده و آن عوضی که قرار بوده به هدیه دهنده بدهد را به دست وی رسانده باشد.
۳- در اثر قرارداد هبه مال از ملکیت هدیه دهنده خارجشده و به ملکیت هدیه گیرنده درمی آید. به همین خاطر، هدیه گیرنده پس از اعلام رضایت به این قرارداد و دریافت موضوع آن، مالک آن شده و می تواند. مانند هر مالک دیگری هر طور که بخواهد با مالش رفتار کند مثلاً آن را به دیگری بفروشد یا ببخشد یا بابت طلبش رهن گذارد. هریک از این تصرفات که نسبت مال بخشیده شده از سوی هدیه گیرنده انجام شود. حق رجوع را از هدیه دهنده می گیرد. در جایی که شخص هدیه گیرنده ورشکسته می شود و قانون گذار اموالش را وثیقه طلب طلبکارانش قرار می دهد. نیز هدیه دهنده حق رجوع از هبه را از دست می دهد.
۴- یکی دیگر از تصرفاتی که هر مالکی ازجمله هدیه گیرنده می تواند در مال خود انجام دهد. ایجاد تغییرات در آن است.مثلاً هدیه دهنده یک قواره پارچه به هدیه گیرنده می بخشد و هدیه گیرنده با آن لباس می دوزد. یا هدیه دهنده به هدیه گیرنده مقداری گندم هبه می کند. و هدیه گیرنده آن را تبدیل به آرد کرده و با آرد نان می پزد.بخشیدن مال یا هبه.
هبه به چه معنی است؟(هبه چیست،بخشیدن مال)
در صورتی که تغییراتی در مال ایجاد شود.خواه به دست هدیه گیرنده یا غیر او یا به وسیله علل و عوامل طبیعی همچون سیل، زلزله که مال آنچنان دگرگون شود که نتوان گفت.این مال همان مالی است که هدیه دهنده به هدیه گیرنده بخشیده. حق رجوع هدیه دهنده از بین خواهد رفت.اما اگر تغییرات ایجادشده تا این میزان نباشد و مال را بهکلی دگرگون نسازد.حق هدیه دهنده نیز باقی می ماند. به طور مثال، اگر هدیه دهنده خانه ای را به دیگری ببخشد و هدیه گیرنده دیوارهای آن را رنگ آمیزی نماید. تغییر ایجاد شده در حدی نیست که از بین برنده حق رجوع هدیه دهنده باشد.
۵- فوت هر یک از هدیه دهنده یا هدیه گیرنده نیز حق رجوع هدیه دهنده را بین می برد. این مسأله در ماده ۸۰۵ قانون مدنی مورداشاره واقع شده است. در حقیقت، قانون گذار خواسته است که حق رجوع یک حق شخصی باشد. که فقط متعلق به هدیه دهنده بوده و فقط هم در برابر هدیه گیرنده امکان استفاده داشته باشد. به این ترتیب، باید گفت که این حق به ورثه هدیه دهنده یا هدیه گیرنده به ارث نمی رسد.بخشیدن مال یا هبه.
۶- توافق هدیه دهنده و هدیه گیرنده هم می تواند حق رجوع را از هدیه دهنده بگیرد. به اینترتیب که این دو باهم توافق می نمایند که هدیه دهنده از حق خود صرف نظر کند. البته هدیه دهنده با تصمیم خود نیز می تواند از حقش بگذرد.