پدیده سند نمره کردن در سرقت خودرو

پدیده سند نمره کردن در سرقت خودرو
سرقت اتومبیل در جوامع کنونی، یکی از پدیده هایی است که با دیگر انواع سرقت تفاوت های اساسی و قابل توجهی دارد.

سرقت اتومبیل در جوامع کنونی، یکی از پدیده هایی است که با دیگر انواع سرقت تفاوت های اساسی و قابل توجهی دارد؛ چراکه اتومبیل مسروقه، نه تنها با سهولت بیشتری وسیله ارتکاب جرم ها و جنایات تکان د هنده متعدد دیگر از جمله حمل سلاح و کالاهای قاچاق و موادمخدر، آدم ربایی، تجاوز به نوامیس مردم، قتل و نقل و انتقال جسد مقتول، ارتکاب انواع سرقت و دیگر اقدامات مجرمانه و فسادآمیز و خلاف قانون قرار می گیرد؛ بلکه موجب سرعت عمل در اختفای جرم نیز می شود.

بنابراین تردیدی نیست که سرقت اتومبیل نسبت به دیگر سرقت ها از نظر اثرات سوء و مخرب در جامعه «مادر انواع سرقت» محسوب می شود. ازاین رو جا دارد این مسائل بیش از پیش مورد توجه قوای سه گانه کشور واقع شود.

با این که شناسایی و کشف خودروهای مسروقه، در بین اهداف هفتگانه طرح ملی تعویض پلاک وسایل نقلیه کشور، موضوع بند (ز) تبصره ۹ قانون بودجه سال ۱۳۷۸ و ماده ۶ آیین نامه راهنمایی و رانندگی، هدفی بسیار اساسی و مهم به شمار رفته، اخبار منتشره در جراید نشان می دهد نه تنها از میزان سرقت خودرو کاسته نشده؛ بلکه افزایش هم یافته است.

یکی از شیوه هایی که سارقان اتومبیل در سال های اخیر به منظور از بین بردن امکان ردیابی سرقت و بی اثر کردن اقدامات و پیگیری های پلیس در شناسایی و کشف خودروهای مسروقه و در عین حال تحصیل سود بیشتر از سرقت، در بسیاری از موارد سرقت به کار گرفته اند؛ سند نمره کردن یا اصطلاحا دو تا یکی کردن و فروش اتومبیل مسروقه پس از تغییر ارکان خودرو بوده است.

به این ترتیب که سارق یا سارقان به یکی از طرق معمول و از جمله درج آگهی خرید در بخش نیازمندی های روزنامه ها ابتدا نسبت به خرید اتومبیل های تصادفی اقدام و سپس مبادرت به سرقت اتومبیلی از همان نوع و مدل و رنگ کرده و در مرحله اول با تغییر علائم ظاهری و در مرحله بعد با انهدام یا دستکاری شماره موتور و شاسی، مشخصات و سند و پلاک اتومبیل تصادفی را به اتومبیل مسروقه منتقل می کنند و چون به اصل خرید اتومبیل تصادفی و مالکیت آن تا این مرحله خدشه ای وارد نبوده، در نتیجه سارق با اتومبیل مسروقه ای که اکنون تمامی علائم و مشخصات اتومبیل تصادفی را داراست، به سهولت و بدون ترس و واهمه از کشف و دستگیری، در خیابان های شهر و جاده ها و تمام نقاط کشور تردد می کند یا آن را با قیمت مطلوب به فروش می رساند که ای بسا یک اتومبیل مسروقه تاکنون چندین بار به طور قطعی یا وکالتی معامله شده باشد. ۹۰ درصد خودروهای مسروقه در ۲۰ سال اخیر که کشف نشده اند، با استفاده از اسناد و پلاک خودروهای تصادفی سند نمره شده اند.

در این نوع سرقت، یک فرد یا گروه سارق، تمامی مهارت ها، تجربیات، تدابیر و ورزیدگی های نیروهای شجاع و فداکار انتظامی را تحت الشعاع اقدامات تبهکارانه خود قرار می دهد و مالک زیان دیده هم که ای بسا با مشقت و به قیمت مقروض شدن به اشخاص حقیقی یا حقوقی وسیله نقلیه ای را برای رفاه خانواده خود فراهم کرده، فقط به عنوان مالباخته مفتخر می شود و دیگر راهی به دهی نمی برد.

از آنجا که تعدادی از سارقان مدت هاست این شگرد را در سرقت های خود به کار برده اند، طبق خبر اعلام شده در مطبوعات، از اواسط سال ۸۵ موضوع مورد توجه پلیس آگاهی قرار گرفت و معاونت وقت مبارزه با سرقت در اوایل سال ۸۶ اعلام داشت با توجه به افزایش این نوع سرقت، به دستور فرمانده نیروی انتظامی مقرر گردید از این پس خودروهای تصادفی که بیش از ۶۰ درصد به آنها خسارت وارد شده باشد، در اختیار افسر کارشناس قرار گیرد و مدارک مربوط ضمیمه پرونده شود تا در حقیقت خودرو تصادفی غیرقابل استفاده، از چرخه وسایل نقلیه دایر خارج شود و مورد سوءاستفاده مجرمان قرار نگیرد.

اجرای این دستور به موازات تلاش های مستمر و گسترده پلیس آگاهی از مهم ترین برنامه ها و اقداماتی است که تاکنون انجام و منجر به کشف هزاران خودروی مسروقه و دستگیری تعداد زیادی از سارقان باندی و انفرادی شده است؛ اما برای حصول نتایج موثرتر که متمرکز بر مسدود ساختن همه مجاری ممکن جهت جلوگیری از امکان سند نمره کردن خودروهای مسروقه باشد، پیشنهادی ارائه و به شرح ذیل تشریح خواهد شد:

● اقدامات الزامی مربوط به آینده

الف) اجرای دقیق و همه جانبه دستور صادره مبنی بر ممنوع المعامله بودن خودروهای تصادفی بیش از ۶۰ درصد آسیب دیده که فقط باید با مجوز نیروی انتظامی به اوراقچیان فروخته شود.

ب) در مورد خودروهای تصادفی که مشمول بند الف این پیشنهاد نیست، گزارش معامله و اسامی و نشانی متعاملین (خریدار و فروشنده) باید از طریق دفاتر اسناد رسمی و بنگاه های معاملات اتومبیل به اطلاع پلیس آگاهی برسد تا از هر طریق امکان از بین بردن و حذف خودروی تصادفی از چرخه اتومبیل های دایر به صفر برسد و در نتیجه از عمل «دو تا یکی کردن» که کار سارقان حرفه ای است، به طور کامل و قابل اطمینان جلوگیری شود.

ج) برخورد قاطع و جدی با رانندگان خودروهای دارای پلاک مخدوش و دستکاری شده از نظر بررسی احتمال مسروقه بودن خودروهای مذکور.

د) اگر تاکنون خودروی مسروقه ای پس از مدت نسبتا طولانی با همان پلاک اصلی کشف شده باشد، این فرض را هم باید مورد توجه جدی قرار داد که ممکن است سارقی از اتومبیل مسروقه بدون تغییر در پلاک و مشخصات در اوقاتی از شبانه روز خصوصا نیمه شب ها تا سپیده دم در مسیری معین یا نامشخص کار و تردد نماید.

● اقدامات الزامی مربوط به زمان های گذشته

از آنجا که نیروی انتظامی تنها مرجعی است که با استفاده از اختیار و اقتدار قانونی خود می تواند از مجاری مختلف، سابقه معامله خودروهای تصادفی را در زمان های گذشته به دست آورد و هم به لحاظ این که به احتمال قریب به یقین راز عدم کشف هر اتومبیل مسروقه (اگر اوراق یا به خارج از کشور منتقل نشده باشد) در یک خودروی تصادفی که اکنون از چرخه استفاده خارج شده نهفته است، باید با توجه به امکان دسترسی به سوابق و پرونده های وقوع تصادفات شدید از طرق زیر اطلاعات مورد نیاز را به دست آورد.

۱) گزارش کلانتری ها و پاسگاه های پلیس راه هنگام وقوع تصادفات شدید.

۲) شرکت های بیمه که پس از پرداخت خسارت سابقه را نگهداری می کنند.

۳) دفاتر اسناد رسمی هنگام تنظیم سند قطعی معامله.

۴) بنگاه های معاملات اتومبیل هنگام تنظیم قولنامه.

۵) فراخوان عمومی از طریق رسانه ها تا هرکس اطلاعاتی خصوصا از طرف فروشنده در مورد خرید و فروش خودروهای تصادفی دارد، مراتب را از طرق مقتضی به اطلاع اداره آگاهی محل برساند.

جزئیات بیشتر موضوع در تخصص صاحب این قلم نیست. اما قدر مسلم این است که اگر پیشنهاد مطروحه عملی و قابل تحقق باشد ـ که از نظر نگارنده عملی است ـ تعداد زیادی از خودروهای مسروقه که تاکنون کشف نشده اند، به دست خواهند آمد و افتخارات فزون تری نصیب نیروهای انتظامی از جان گذشته خواهد شد.

رسول کاظم الوندی
روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )