تغییر اسم (نام کوچک) در شناسنامه

به عنوان ابتدایی ترین و اولین وظایف پدر و مادر می توان از وظیفه انتخاب نام مناسب و با مسمی نام برد.به هر دلیلی که فرد پس از رشد و رسیدن به سن قانونی از نام خود راضی نباشد به شرط قانع نمودن قاضی می تواند آن را تغییر دهد.البته باید توجه داشت که در سیستم حقوقی فعلی به دلیل غلبه تعصبات مذهبی امکان تغییر نام های مذهبی خاص و مقدس وجود ندارد.برای تغییر اسم و نام کوچک یا باید مطابق ماده 20 قانون ثبت احوال به آن اداره مراجعه نمود و یا در صورت عدم حصول نتیجه از آن روش یا عدم پذیرش درخواست از سوی آن اداره می توان با طرح دعوای حقوقی در دادگاه اجبار اداره ثبت احوال به تغییر مورد نظر را درخواست کرد.در ادامه با اشاره به مقررات حاکم بر مساله تغییر نام به شرایط و مدارک لازم برای درخواست تغییر اسم و نام کوچک در شناسنامه اشاره می شود.

_{^{ماده 20 قانون ثبت احوال كشور در خصوص تغییر اسم}}

انتخاب نام با اعلام كننده است، براي نام گذاري يك نام ساده يا مركب ( حسين ، محمد مهدي و مانند آن ) كه عرفا” يك نام محسوب مي شود انتخاب خواهد شد.

تبصره 1 : انتخاب نامهائي كه موجب هتك حيثيت مقدسات اسلامي مي گردد و همچنين عناوين و القاب و نام هاي زننده و مستهجن يا نامتناسب با جنس ممنوع است.

تبصره 2 : تشخيص نام هاي ممنوع با شوراي عالي ثبت احوال مي باشد و اين شورا نمونه هاي آن را تعيين و به سازمان اعلام مي كند.

تبصره 3 :‌ انتخاب نام در مورد اقليتهاي ديني شناخته شده در قانون اساسي تابع زبان و فرهنگ ديني آنان است.

تبصره 5 :‌ ذكر سيادت در اسناد سجلي ساداتي كه سيادت آنان در اسناد سجلي پدر و يا جد پدري مندرج باشد و يا سيادت آنان با دلائل شرعي ثابت گردد الزامي است، مگر كساني كه خود را سيد ندانند و يا عدم سيادت آنان شرعا” احراز شود.

_{^{نام هاي قابل تغيير}}

بموجب ماده 20 قانون ثبت احوال و تبصره هاي آن انتخاب نام.هاي زير ممنوع و دارندگان آنها مي توانند با رعايت مقررات مربوطه نسبت به تغيير آن اقدام نمايند

1. نام هایی که موجب هتک حيثيت مقدسات اسلامي مي گردد مانند: عبدالات،عبدالعزی (لات و عزی نام دو بت درمکه معظمه دوران قبل از اسلام است)
2. القاب اعم از ساده و مركب مانند : ملك الدوله ، خان ، يا شوكت الملك ، حاجيه سلطان و سلطانعلي و …..
3. اسامي زننده و مستهجن : زننده و مستهجن آندسته از نام هائي است كه بر حسب زمان، مكان يا مورد بدلايل و جهات زير براي دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأييد شورايعالي برسد.
4. نام هایی كه معرف صفات مذموم و مغاير با ارزش هاي والاي انساني است مانند : گرگ ، قوچي و ….
5. نام هایی كه با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبي مردم مغاير باشد مانند : لات ، خونريز ، چنگيز و شاهدوست
6. نام هایی كه موجبات اشاعه و ترويج فرهنگ بيگانه گردد مانند : وانوشكا ، ژاكاردو و ….

5. نام هایی كه موجب تحقير اشخاص بوده و يا معناي لغوي آن در جامعه قابل پذيرش نباشد مانند : صدتومانی ، گت آقا ، کنيز،گداو…

وهمینطور موارد زیر:

1. اسامي نامتناسب با جنس مانند : ماشاءاله براي اناث و يا انتخاب نام اشرف و يا اكرم براي افراد ذكور
2. حذف كلمات زائد و غير ضروري در نام اشخاص مانند : قلي ، غلام ، گرگ ، ذولف , قوچ , آقاخانم , خان, ميرزا, بيگ , بيگم, كربلائي , مشهدي و ….
3. تصحيح اشتباهات املائي در نام اشخاص كه بدليل عدم آشنائي مامور با لهجه ها و الفاظ و معاني محلي و يا ناشي از تلفظ اظهار كننده پيش آمده مانند: زهراب به سهراب و يا منيجه به منيژه و ….
4. هم نام بودن فرزند با پدر و يا مادر در يك خانواده
5. هم نام بودن برادران و يا خواهران در يك خانواده
6. تغيير نامها از صورت عربي رسم الخط به شكل فارسي از قبيل رحمن به رحمان ، اسمعيل به اسماعيل اسحق به اسحاق
7. تغيير نام كسانيكه با تأييد مراجع ذيصلاح بدين مبين اسلام مشرف مي شوند.
8. تغيير نام کسانيکه نام آنها اسامي ايام هفته باشد.
9. تغيير نام كسانيكه تغيير جنسيت داده و دادگاه صالحه حكم به تغيير نوع جنس در اسناد سجلي و شناسنامه آنان صادر نموده است.
10. پيشوند ” عبد ” خاص اسامي و صفات ذات پروردگار است و در ساير موارد متقاضي مي تواند تقاضاي حذف آنرا بنمايد.
11. تغيير نام كسانيكه داراي اسامي مستعار نيز مي باشند مثل حسين(كامبيز) يا معصومه(سوسن) و …..

_{^{اشخاص واجد شرایط تغيير اسم}}

1. اشخاص 18 سال به بالا
2. افراد كمتر از 18 سال كه داراي حكم رشد باشند
3. پدر يا جد پدري با ارائه شناسنامه خود جهت فرزندان كمتر از 18 سال
4. سرپرست قانوني ( قيم ، امين ، وصي ) براي افراد صغير و محجور با ارائه مدارك مستند كه سمت او احراز شده باشد

_{^{مدارك مورد نياز جهت تغيير اسم}}

1. ارائه اصل شناسنامه و دو برگ تصوير آن
2. تكميل فرم درخواست تغيير نام
3. فيش بانكي به مبلغ 50000ريال نزد كليه شعب بانك ملي ايران بنام سازمان ثبت احوال كشور