براساس ماده 16 قانون حمایت از خانواده مصوب سال 1353 زوج نمیتواند با داشتن همسر اول، همسر دومی اختیار کند اما در موارد زیر میتواند:
1-رضایت همسر اول
یکی از بهترین روشها برای ازدواج مجدد مرد، گرفتن رضایت همسر اول است. این رضایت، مرد را از طرح شکایت بینیاز میکند. زن و شوهر با هم به محضر اسناد رسمی میروند و رضایت همسر اول را رسمی میکنند. این رضایتنامه برای ازدواج مجدد مرد به دفتر ازدواج تقدیم میشود.
2-ناتوانی همسر اول در ایفای وظایف زناشویی
منظور از این بند، ناتوانی جنسی زن در روابط بین زوجین است. این مساله ممکن است شرایط زندگی را برای مرد مشکل کند، در این صورت میتوانید به این شرط در دادخواست ازدواج مجدد زوج استناد کنید.
3-تمکین نکردن زن از شوهر
عدم تمکین زوجه به معنای انجام ندادن وظایف و تکالیفی است که زن در زندگی و در برابر زوج دارد. این بند یکی از دلایل رایج برای درخواست ازدواج مجدد مردان است. اگر همسر شما تمکین نمیکند و به تعهدات خود در زندگی زناشویی پایبند نیست، به این بند از این ماده در ن دادخواستازدواج مجدد زوج استناد کنید. مدت عدم تمکین همسر اول را در دادخواست ازدواج مجدد بیان کنید.
4-بیماری
مبتلا شدن زوجه به دیوانگی یا بیماریهای غیرقابل درمان و سخت موضوع بند 5 و 6 ماده 8 (یعنی ابتلا به امراضی که ادامه زندگی مشترک برای طرف دیگر خطرناک و مشکل باشد یا در صورتیکه دیوانگی هریک از طرفین موجب فسخ ازدواج نشود.)
بیماریهای سخت و غیرقابل درمان، هم شخص بیمار و هم طرف دیگر ازدواج را در شرایط مشکلی قرار میدهد.
5-محکومیت همسر اول براساس بند 8 ماده 8
یعنی محکومیت زوجه به حکم قطعی با مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر ناتوانی مالی از پرداخت منجر به پنج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که در جمع مُنتهی به پنج سال یا بیشتر حبس و بازداشت شود و حکم مجازات نیز در حال اجرا باشد.
6-مبتلا شدن زوجه به اعتیاد زیانآور
یعنی اعتیادی که با تشخیص دادگاه موجب ایجاد مشکل در زندگی شود و ادامه زندگی زناشویی را نیز غیر ممکن کند.
اعتیاد مضر زوجه به هر نوع مواد مخدر یا مشروبات الکی باعث غیرممکن شدن ادامه زندگی مشترک میشود. اگر قصد جدایی دارید در لایحه در مورد ازدواج مجدد از این بند استفاده کنید.
7-ترک زندگی خانوادگی زن و نمونه لایحه ازدواج مجدد
این بند از موارد عدم تمکین زن است. اگر زوجه برای مدت طولانی که تشخیص آن با دادگاه است، خانه را ترک کند یعنی از ایفای وظایف خود در زندگی زناشویی خودداری کرده است. اگر همسر شما خانه و زندگی را ترک کرده، با ارائه شهود در نمونه لایحه ازدواج مجدد زوج به قاضی اثبات کنید که ترک خانه و زندگی شرایط دشواری را برای شما ایجاد کرده است و قصد ازدواج مجدد دارید. در این مورد هم بهتر است ابتدا دادخواسترعدم تمکین زوجه را به دادگاه بدهید و بعد از موفقیت در این دادگاه، دادخواستازدواج مجدد بدهید.
8- ناباروری زوجه
ناتوانی زن در بچه دار شدن یکی از دلایل اساسی برای ازدواج مجدد مردان در جامعه ما است. یکی از اهداف ازدواج و تشکیل خانواده فرزند آوری است، ناتوانی زوجه این حق را به مرد میدهد که با اجازه دادگاه، بار دیگر ازدواج کند.
9-غایب مفقود الاثر بودن زوجه
اگر زوجه 4 سال غایب باشد و از او نیز خبری در دسترس نباشد، دادگاه اجازه ازدواج مجدد را به مرد میدهد. غیبت طولانی زن باعث سختی و حَرَج مرد میشود. شما نیز با استناد به این بند در نمونه لایحه ازدواج مجدد زوج اجازه ازدواج دوباره بگیرید.
قاعده فقهی
«قاعده لاضَرَر» که بیان میکند هیچ ضرر و زیانی برای مومن در اسلام وجود ندارد، در این لایحه قابل استفاده است. درست است که تک همسری برای ادامه زندگی مشترک زوجین بهتر است اما در شرایطی که به هر دلیلی، همسر اول مرد باعث سختی و ضرر مرد شود، مرد میتواند با استناد به قاعده «لاضَرَرَ و لاضِرارَ فی الاسلام»، دادخواستازدواج مجدد خود را به دادگاه تقدیم کند.
سوال
حکم مجدد ازدواج برای فرزندآوری
پنج سال است ازدواج کرده ام و همسرم به دلایل واهی از فرزند آوری ممانعت می کند. از داشن فرزند محروم کرده است. بنده برابر آزمایش های پزشکی هیچ مشکلی برای فرزند آوری ندارم و صحبت های دیگران با ایشان نیز فایده ای ندارد. آیا اگر به دادگاه شکایت کنم می توانم تقاضای ازدواج مجدد بکنم و فرزند داشته باشم
پاسخ:
بله دادخواست تجویز ازدواج مجدد به جهت عدم باروری همسر طرح کنید.
ثبت ازدواج مجدد
با نظر به مواد 22، 23 و 24 قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ در صورتی که مردی بدون اجازه و حکم دادگاه همسر دوم اختیار کند و عقد آنها عادی باشد و زوج یا زوجه دوم از دادگاه تقاضا کند که ثبت شود، آیا قید همسر اول نیز به عنوان خوانده دیگر دعوا جهت رعایت شرایط ماده ۲۳ ضرورت دارد؟ با نظر به ماده ۴۴ قانون مذکور چنانچه شرایط ماده ۲۳ این قانون فراهم نشود آیا دادگاه دعوی را رد میکند و ازدواج دوم ثبت نخواهد شد؟ آیا این موضوع که خواهان زوج یا زوجه دوم باشد و علم و اطلاع همسر دوم، تاثیری در تصمیم دادگاه دارد؟
مفاد ماده ۵۶ قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391، حاکی از لزوم اخذ حکم دادگاه در مورد تجویز ازدواج مجدد برای ثبت آن است. بنا به مراتب فوق، چنانچه مردی بدون رعایت مفاد قانون صدرالاشاره و بدون اجازه دادگاه مبادرت به ازدواج مجدد کند، دادگاه خانواده مجوز قانونی برای صدور رأی در خصوص ثبت ازدواج مجدد ندارد و برابر ماده ۵۸ قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 که ماده ۱۶ و قسمت اول ماده ۱۷ قانون حمایت خانواده مصوب سال 1353 را نسخ نکرده و همچنان به اعتبار و قوت خود باقی هستند، چنانچه مردی پیش از ازدواج مجدد، طی دادخواستی اجازه آن را از دادگاه خانواده خواستار شود، با عنایت به قسمت اول ماده ۱۷ قانون اخیرالذکر باید اسامی زوجه یا زوجههای قبلی در دادخواست به عنوان خوانده یا خواندگان قید شود و دادخواست و ضمایم نیز به آنان ابلاغ شود اما چنانچه مرد و زنی بدون اخذ حکم اجازه ازدواج مجدد، مبادرت به این کار (ازدواج مجدد) کنند و هر یک از آنان ثبت آن را خواستار شوند، در این صورت نیازی نیست که زوجه یا زوجههای قبلی در دادخواست به عنوان خوانده یا خواندگان قید شوند. اما در خصوص شرایط لازم برای صدور حکم اجازه ازدواج مجدد، همانطور که اشاره شد، چون به موجب ماده ۵۸ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱، ماده ۱۶ و قسمت اول ماده ۱۷ قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۵۳ همچنان به اعتبار خود باقی است لذا در صورت تحقق هر یک از موارد مصرح در ماده ۱۶ قانون حمایت خانواده سال ۱۳۵۳، دادگاه خانواده میتواند به زوج اجازه ازدواج مجدد دهد. ضمناً آنچه در ماده ۲۳ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ و تبصره آن جهت ثبت نکاح آمده یعنی اخذ گواهیهای سلامت مربوطه از زوجین، تکلیفی است که قانونگذار بر عهده دفاتر اسناد رسمی گذاشته است و ورود دادگاه در رسیدگی به خواسته اجازه ازدواج مجدد نسبت به مفاد ماده اخیرالذکر لزومی ندارد.
1 دیدگاه روشن ازدواج مجدد مرد به دلیل ناباروری زن در ایلام
سلام و عرض ادب
چنانچه زن نابارور باشد و مرد اجازه ازدواج مجدد بگیرد اگر همسر اول دادخواست طلاق بدهد و مرد راضی ب طلاق نشود چ تکلیفی برای مرد مشخص میشود.