چه موجر و چه مستأجر داراي حقوق و وظايفي اند كه بعد از تنظيم قرار داد اجاره براي آنها به وجود مي‌آيد. از طرفي با توجه به تغيير قوانين مربوط به اين عقد در سال 1376 ضروري است تا به آثار اين قرار داد براي طرفين عقد اشاره‌اي داشته باشيم. اجاره نامه هم مي‌تواند به صورت رسمي در محضر و هم توسط افراد عادي تنظيم شود.
تعريف عقد اجاره : عقدي است كه برابر آن مستأجر مالك منافع مالي مي‌شود كه به اجاره او در مي‌آيد. (عين مستاجره)
مدت : در اجاره مسكن مدت اجاره كه عبارت است از يك ماه، يكسال و … بايد مشخص و در قرار داد گنجانده شود والا عقد باطل است.
موجر : كسي است كه مالك بوده و يا از طرف مالك اجازه دارد تا ساختمان را اجاره دهد.(اجاره دهنده)
مستاجر : كسي است كه ساختمان را از موجر اجاره مي‌كند. (اجاره كننده)
توجه :
مشخصات اجاره دهنده و اجاره كننده بايد دقيقا در قرار داد آورده شود و اگر هر كدام از آنها به رضايت و نمايندگي از طرف ديگري مبادرت به تنظيم عقد مي‌كنند بايد دليل قابل اطمينان و موثقي (مانند وكالت نامه رسمي) ارائه دهند.
عين مستأجره : مورد اجاره بايد با مشخصات كامل در قرار داد آورده شود براي مثال تمامي شش دانگ يك واحد آپارتمان واقع در خ …. به مساحت …. جزو پلاك ثبتي ….. با حق استفاده از آب، گاز، تلفن و … پاركينگ.
نوع استفاده از عين مستأجره: بايد در قرار داد قيد شد كه از عين مستأجره چه استفاده‌اي مي‌شود براي مثال جهت سكونت، دفتر اداري، دفتر وكالت، آرايشگاه زنانه و … و اگر براي سكونت خانواده است تعداد نفرات آورده شود.
اجاره بها : معمولاً اجاره بها ماهانه تعيين مي‌شود و مبلغي نيز به عنوان پول پيش يا رهن و … پرداخت مي‌شود كه ضروري است نحوه پرداخت و شماره چكها يا سفته‌هاي رد و بدل شده و … دقيقاً در قرار داد بيايد. براي مثال اجاره بها در مدت يك سال شمسي از تاريخ … لغايت … از قراري ماهي … ريال است كه در اول هر ماه و طي رسيد كتبي از سوي مستأجر پرداخت مي‌شود.
ضمانت اجراي عدم پرداخت اجاره : در صورت عدم پرداخت اجاره بها موجر مي‌تواند شروطي را به نفع خود در قرار داد بگنجاند براي مثال در قرار داد ذكر شود:
در صورت تاخير بيش از ده روز در پرداخت اجاره بها موجر مي‌تواند اجاره نامه را فسخ و طبق قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1376 مورد اجاره را تخليه كند.
پيش پرداخت : اگر مستأجر مبلغي به عنوان وديعه، رهن، پيش پرداخت و … به موجر پرداخت بايد در قرار داد ذكر شود براي مثال :
مستأجر مبلغ …… ريال نقدا يا طي چك شماره …… به عنوان قرض الحسنه و ….. به موجر پرداخت نموده است. زمان بازپرداخت اين وجه، پايان مدت اجاره يا زمان فسخ مي‌باشد و وجه هنگامي مسترد مي‌شود كه مستأجر هزينه‌هاي مربوط به مدت استفاده‌اش از قبيل شارژ ساختمان، هزينه آب، برق، تلفن، گاز و … را پرداخته باشد و مورد اجاره را تحويل مستأجر كند.
شروط : هر يك از طرفين حق دارند بر مبناي منافع و امكانات و اراده خود شرايطي را در قرار داد بگنجاند كه اگر مورد قبول طرف مقابل قرار گرفت داراي اثر حقوقي خواهد بود براي مثال :
1. ماليات مستغلات و عوارض شهرداري و تعميرات اساسي بر عهده موجر و هزينه‌هاي استفاده از حفاظت و نظافت ساختمان با مستأجر است.
2. مستأجر حق انتقال مورد اجاره را به ديگري دارد يا ندارد.
3. مستأجر متعهد است كه عين مستأجره را سالم و بدون عيب و نقص (از قبيل عدم شكسته شدن درب، پنجره، كليد و …) تحويل موجر دهد.
4. اگر مستاجر قبل از پايان مدت اجاره تمايل به تخليه عين مستاجره دارد مكلف است مراتب را يك ماه قبل از طريق اظهار نامه به اطلاع موجر برساند و يك ماه اجاره بهاي اضافي و بلاعوض را به موجر بپردازد.
توجه :
بهتر است در قرار داد اجاره قيد شود كه مورد اجاره به تصرف مستأجر داده شده است يا خير.
امضاء : قرار داد بايد به امضاي موجر و مستأجر و دو نفر گواه برسد يك نفر گواه موجر و يك نفر گواه مستأجر، زيرا اگر طرفين بخواهند قرار داد اجاره آنها تحت شمول مقررات ماده 2 قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1376 قرار بگيرد امضاءدو نفر گواه زير قرار داد ضروري است.
http://www.sakhtemanema.ir
